Z tego artykułu dowiesz się:

• Czym jest grypa i dlaczego jest tak niebezpieczna
• Dlaczego osoby starsze są bardziej podatne na infekcję wirusem grypy
• Kto powinien zaszczepić się szczepionką wysokodawkową przeciw grypie

Grypa - wyzwanie dla nas wszystkich!

Grypa to powszechna choroba wirusowa, która co roku dotyka miliony ludzi na całym świecie. Choć większość osób zdrowieje bez większych problemów, dla osób starszych i chorujących przewlekle grypa może być bardzo groźna.

Każdego roku choruje na nią 5-10% dorosłych i 20-30% dzieci. W Polsce w sezonie 2022/2023 zarejestrowano ponad 5 milionów przypadków grypy i chorób grypopodobnych. 121 osób zmarło z jej powodu. Najwięcej spośród nich właśnie z grupie chorych najstarszych i obciążonych przewlekłymi schorzeniami. Grypa przenosi się drogą kropelkową, zwłaszcza w zatłoczonych miejscach, takich jak szkoły czy domy opieki. Typowe objawy grypy to gorączka, suchy kaszel, ból gardła, bóle głowy, mięśni i stawów, osłabienie oraz katar.

Grypa wpływa nie tylko na układ oddechowy

Grypa może wywoływać powikłania wpływające na cały organizm. Zwiększa ryzyko zawałów serca, udarów mózgu, zaostrza objawy przewlekłych schorzeń, pogarsza kontrolę poziomu cukru we krwi u osób chorych na cukrzycę. Grypa może również prowadzić do wtórnych infekcji bakteryjnych i poważnych powikłań neurologicznych. Infekcja grypowa może wpłynąć negatywnie na codzienną aktywność, szczególnie u osób starszych, prowadząc do długotrwałego osłabienia i zwiększonego ryzyka upadków.

Ochrona przed grypą

Coroczne szczepienia przeciw grypie są skuteczną metodą zapobiegania tej chorobie i jej powikłaniom. Szczególnie ważne są dla osób z przewlekłymi chorobami, kobiet w ciąży, dzieci, osób starszych oraz pracowników ochrony zdrowia. Co roku szczepienia przeciw grypie zapobiegają wielu zachorowaniom, wizytom lekarskim, hospitalizacjom i zgonom. Skład szczepionek jest regularnie aktualizowany zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), aby były skuteczne przeciw aktualnie groźnym szczepom wirusa.

Dlaczego szczepienia są ważne?

Szczepienia przeciw grypie są ważne, ponieważ::

• Chronią nasze zdrowie: Zmniejszają ryzyko zachorowania na grypę i jej powikłania.
• Chronią społeczność:Im więcej osób jest zaszczepionych, tym mniejsze jest ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa. Szczepiąc się, chronimy również swoich bliskich.
• Zmniejszają obciążenie systemu opieki zdrowotnej:Mniej hospitalizacji i powikłań oznacza mniejsze obciążenie dla szpitali i lekarzy.

Co to jest wysokodawkowa szczepionka przeciw grypie?

Wysokodawkowa szczepionka przeciw grypie to rodzaj szczepionki, który zawiera cztery razy więcej antygenu (substancji, która wywołuje odpowiedź układu odpornościowego) niż standardowe szczepionki. Została stworzona specjalnie dla osób starszych, aby lepiej chronić je przed grypą.

Jak działa wysokodawkowa szczepionka?

Wysokodawkowa szczepionka działa podobnie jak standardowa szczepionka, ale zawiera więcej antygenu. Kiedy pacjent otrzymuje szczepionkę, układ odpornościowy rozpoznaje zawarty w tej szczepionce antygen jako obcy i zaczyna produkować przeciwciała. To właśnie one będą chronić przed rzeczywistym wirusem grypy. Dzięki większej ilości antygenu, odpowiedź immunologiczna u osób starszych jest silniejsza, co zapewnia lepszą ochronę przed grypą.

Dlaczego powstała wysokodawkowa szczepionka?

Starzejące się społeczeństwo

Demografia Europy zmienia się, co stawia nowe wyzwania przed systemami opieki zdrowotnej. W 2020 roku 20,6% populacji Unii Europejskiej miało 65 lat lub więcej. Polska również doświadcza szybkiego starzenia się społeczeństwa. Zwiększająca się populacja osób starszych powoduje większe obciążenie systemów opieki zdrowotnej, co wymaga dostosowania usług medycznych do ich potrzeb. Dotyczy to również szczepień.

Zmiany w układzie immunologicznym związane z wiekiem

Starzenie się pogarsza funkcje układu odpornościowego, co prowadzi do zmniejszonej odpowiedzi immunologicznej na szczepienia przeciw grypie. Układ odpornościowy starszych osób produkuje mniej komórek odpornościowych i charakteryzuje się słabszą odpowiedzią zapalną. Wysokodawkowa szczepionka przeciw grypie dostarcza większą ilość antygenu, co pomaga wywołać silniejszą odpowiedź immunologiczną. Taka szczepionka jest skuteczniejsza!

Wielochorobowość jako czynnik ryzyka

Wielochorobowość, czyli współistnienie kilku chorób przewlekłych, jest powszechna wśród osób starszych i zwiększa ryzyko ciężkiego przebiegu grypy. Choroby takie jak przewlekła obturacyjna choroba płuc, niewydolność serca, cukrzyca, czy zaburzenia czynności nerek i wątroby zwiększają ryzyko powikłań grypy. Wielochorobowość wiąże się z większym ryzykiem hospitalizacji i powikłań, co podkreśla potrzebę specjalnych działań ochronnych.

Szczepionka wysokodawkowa powstała z myślą o osobach starszych

Wprowadzenie skuteczniejszych środków ochrony przed chorobami zakaźnymi dla starzejącej się populacji jest priorytetem zdrowia publicznego. W Polsce eksperci zalecają szczepienie osób po 60. roku życia szczepionkami wysokodawkowymi, aby lepiej chronić ich przed grypą i jej powikłaniami.

Pamiętaj, że coroczne szczepienie przeciw grypie jest kluczowym elementem ochrony zdrowia. Jeśli masz pytania dotyczące szczepień, skonsultuj się ze swoim lekarzem, który pomoże Ci podjąć decyzję o zaszczepieniu się.

---

Źródła:

1. Nitsch-Osuch A, Jankowski P, Kokoszka-Paszkot J, et al. W stronę lepszej ochrony przed grypą osób starszych. Polskie rekomendacje dotyczące wysokodawkowej szczepionki przeciw grypie Lekarz POZ. 2024;10(2):77-87.
2. Tzouganatou, Simoni. (2022). The Ageing Population of the European Union: Challenges and Prospects. HAPSc Policy Briefs Series. 3. 206-214. 10.12681/hapscpbs.31010.
3. https://obserwatorgospodarczy.pl/2021/03/16/polacy-sa-drugim-najszybciej-starzejacym-sie-spoleczenstwem-w-ue/
4. World Health Organization (WHO). "Influenza (Seasonal)." https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/influenza-(seasonal)
5. Haley L. Dugan, Carole Henry, Patrick C. Wilson, Aging and influenza vaccine-induced immunity, Cellular Immunology, Volume 348, 2020, 103998, ISSN 0008-8749, https://doi.org/10.1016/j.cellimm.2019.103998
6. Lambert ND, Ovsyannikova IG, Pankratz VS, Jacobson RM, Poland GA. Understanding the immune response to seasonal influenza vaccination in older adults: a systems biology approach. Expert Rev Vaccines. 2012 Aug;11(8):985-94. doi: 10.1586/erv.12.61. PMID: 23002979; PMCID: PMC3514506.
7. Kamran Haq, Janet E McElhaney, Immunosenescence: influenza vaccination and the elderly, Current Opinion in Immunology, Volume 29, 2014, Pages 38-42, ISSN 0952-7915, https://doi.org/10.1016/j.coi.2014.03.008
8. Macias AE, McElhaney JE, Chaves SS, Nealon J, Nunes MC, Samson SI, Seet BT, Weinke T, Yu H. The disease burden of influenza beyond respiratory illness. Vaccine. 2021 Mar 15;39 Suppl 1:A6-A14. doi: 10.1016/j.vaccine.2020.09.048. Epub 2020 Oct 9. PMID: 33041103; PMCID: PMC7545338.

Grupy ryzyka