Grypa a przeziębienie

Niektóre osoby, myśląc o grypie, postrzegają ją jako „większe przeziębienie”. Jest to błędne i potencjalnie niebezpieczne założenie. Grypa to nie przeziębienie i wbrew powtarzanym mitom, można ją od przeziębienia odróżnić.

Grypa, tak samo jak wirusowe zakażenia górnych dróg oddechowych (potocznie nazywane przeziębieniem), to choroba powodowana przez wirusy, jednak nie te same. W przypadku grypy są to wirusy grypy typu A i B. Przeziębienie powoduje zaś ponad 200 różnych wirusów – najczęściej jednak są to rhinowirusy (rynowirusy), które odpowiadają za ok 50% przypadków zachorowań.

Jak zarażamy się grypą i przeziębieniem?

Jednym z podobieństw między tymi chorobami jest droga zakażenia. Wirusy odpowiedzialne za grypę, przeziębienie oraz COVID-19 przenoszą się drogą kropelkową. Oznacza to, że możemy zarazić się zarówno przez kontakt z innymi osobami, jak i kontakt z przedmiotami, z którymi wcześniej styczność miała osoba chora. Nawet mówienie czy samo oddychanie uwalnia do naszego otoczenia wirusy. Pewne zachowania, takie jak głośne mówienie, czy też szybkie lub wysiłkowe oddychanie, jeszcze bardziej zwiększają ryzyko zarażenia innych ludzi. Z organizmu chorego wirusy wydostają się wraz z wydzielanymi aerozolami. Powstają one w oskrzelikach i w ustach, wydostając się z nich wraz ze śliną podczas rozmowy. Aby to zobaczyć na własne oczy wystarczy zwrócić uwagę na oddech przy ujemnych temperaturach. Wydychana chmura pary to właśnie aerozole.

Ze względu na tę samą drogę transmisji choroby w czasie pandemii COVID-19, zaobserwowano mniej przypadków przeziębienia i grypy. Nosząc maseczki, izolując się, unikając dużych zbiorowisk ludzkich i częściej myjąc ręce, chronimy się nie tylko przed SARS-CoV-2 (powodującym COVID-19), ale też i wieloma innymi wirusami.

W przypadku tej drogi transmisji warto również zwrócić uwagę na przedmioty, których dotykamy. Wirus grypy jest w stanie przetrwać na przedmiotach, w zależności od rodzaju powierzchni i materiału, do 48h. W przypadku SARS-CoV-2 ten czas jest dłuższy i zależy od wariantu wirusa – dla Omikrona jest to nawet ponad 190 godzin. Z tego właśnie powodu tak ważne jest mycie rąk – jeśli powierzchnia, której dotykaliśmy, była wcześniej dotykana również przez osobę chorą (np. w komunikacji miejskiej), na naszych rękach mogą znajdować się wirusy, które możemy wprowadzić do organizmu pocierając nos czy usta lub nawet przecierając oczy.

Objawy grypy i przeziębienia

Grypa i przeziębienie mogą powodować podobne objawy i odróżnienie ich od siebie tylko na tej podstawie może być trudne. Jednakże są pewne różnice.

Objawy grypy pojawiają się nagle i niezwykle gwałtownie. Zarażony bardzo szybko odczuwa znaczne osłabienie, które utrzymuje się nawet przez 2 tygodnie. U chorego występuje wysoka gorączka, na ogół przekraczająca 38°C i kaszel. Przeziębienie natomiast obawia się stopniowo i przebiega łagodniej.

Grypa jest zdecydowanie cięższą chorobą, a jej objawy są bardziej nasilone. Może wywołać bardzo ciężkie powikłania, prowadzić do hospitalizacji, a nawet do zgonu. Przeziębienie natomiast zazwyczaj nie powoduje poważnych konsekwencji, takich jak zapalenie płuc, zakażenie bakteryjne czy zaostrzenie dotychczasowych chorób przewlekłych.

Charakterystycznym dla grypy objawem jest brak lub rzadkie występowanie kataru, kichania i bólu gardła. U chorych często już na początku obserwuje się wysoką gorączkę (nawet do 40°C, szczególnie u dzieci). Nierzadko towarzyszą jej objawy, takie jak uczucie rozbicia, dreszcze, bóle mięśni, głowy oraz kaszel. Nieżyt nosa jest zwykle mało nasilony. W przypadku zaniedbania bądź u osób bardziej podatnych na rozwój powikłań (należących do grup ryzyka powikłań pogrypowych czasami dochodzi do poważnych powikłań, takich jak: zapalenie płuc, niewydolność nerek, niewydolność wielonarządowa, sepsa i wstrząs septyczny, zapalenie mięśnia sercowego czy rozpad mięśni szkieletowych.

Choć nie pomaga to w rozróżnieniu chorób, zasadniczą różnicą między nimi jest możliwość zastosowania profilaktyki. Przed grypą możemy się zabezpieczyć korzystając ze szczepień ochronnych. W przypadku przeziębienia nie mamy takiej możliwości.

GRYPA PRZEZIĘBIENIE
Ostra infekcja górnych dróg oddechowych wywoływana przez wirusy grypy Infekcja górnych dróg oddechowych wywoływana przez ponad 200 różnych wirusów, najczęściej rhinowirusy
Bardziej nasilone objawy Mniej nasilone objawy
Może powodować poważne konsekwencje, takie jak zapalenie płuc, zakażenie bakteryjne, czy zaostrzenie dotychczasowych chorób przewlekłych Zazwyczaj nie prowadzi do powikłań
Może prowadzić do hospitalizacji, a nawet do zgonu W większości przypadków w ciągu 7-10 dni następuje samoistny powrót do zdrowia

GRYPA TO NIE PRZEZIĘBIENIE I NIE NALEŻY JEJ LEKCEWAŻYĆ!


Opracowano na podstawie:

  1. MMWR. Prevention and Control of Seasonal Influenza with Vaccines: Recommendations of the Advisory Committee on Immunization Practices-United States, 2019-20 Influenza Season. August 23, 2019
  2. Antczak A. 2015. “Grypa – praktyczne kompendium”, Warszawa: Wydawca Medical Tribune Polska
  3. http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/grypa/index.htm - data ostatniego dostępu 07.2023
  4. Berkan-Kawińska A., Piekarska A.: Wyprzedzamy grypę, PZWL Wydawnictwo Lekarskie. Warszawa, 2019
  5. http://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/grypa/ - data ostatniego dostępu 07.2023
  6. https://data.oecd.org/healthcare/influenza-vaccination-rates.htm - data ostatniego dostępu 07.2023
  7. https://www.medonet.pl/koronawirus,koronawirus--jak-cialo-superroznosicieli-rozsiewa-koronawirusa-,artykul,40009148.html - data ostatniego dostępu 07.2023
  8. https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/choroby-zakazne/rhinowirus-hrv-objawy-leczenie-i-zapobieganiu-zakazeniu-aa-rgea-CRDD-3WqT.html - data ostatniego dostępu 07.2023
  9. https://www.mp.pl/pacjent/grypa/grypasezonowa/61825,grypa-i-przeziebienie - data ostatniego dostępu 07.2023
  10. https://www.medonet.pl/koronawirus-pytania-i-odpowiedzi/jak-sie-chronic,jak-dlugo-koronawirus-covid-19-przetrwa-na-przedmiotach-,artykul,91659604.html - data ostatniego dostępu 07.2023
  11. https://zdrowie.pap.pl/byc-zdrowym/kilka-faktow-o-grypie-przed-sezonem-na-te-chorobe - data ostatniego dostępu 07.2023
  12. https://www.termedia.pl/koronawirus/Omikron-utrzymuje-sie-na-powierzchniach-dluzej-niz-inne-warianty,45539.html – data ostatniego dostępu 07.2023